มนุษย์ทุกชนชาติ ในโลกใบนี้ ล้วนให้ความสำคัญกับวันต่าง
ๆ ในแต่ละรอบปี อาทิวันขึ้นปีใหม่ที่เป็นสากลทั่วโลกได้แก่วันที่ 1 มกราคมของทุกปี วันขึ้นปีใหม่ของชาวไทยก็คือวันมหาสงกรานต์
แต่สำหรับคนเชื้อสายจีนนั้นวันขึ้นปีใหม่ของจีนคือวันตรุษจีนหรือช่วงเทศกาลตรุษจีนซึ่งจะตรงกับวันที่
1 เดือน 1 ของจีนตามวันทางจันทรคติถือเป็นวันเริ่มต้นปีใหม่ของปี
และเป็นวันแรกของฤดูใบไม้ผลิซึ่งจีนจะแบ่งเวลา 1 ปี เป็น 4
ฤดู คือ ชุง แห่ ชิว ตัง
เนื่องจากประเทศจีนเป็นประเทศเกษตรกรรมมาแต่โบราณ
เมื่อหมดหน้าหนาวที่ทำการเพาะปลูกไม่ได้ มาเข้าฤดูใบไม้ผลิที่อากาศดี
จะได้เริ่มต้นทำนาทำสวนจึงมีการบวงสรวงต่อเทพยดา เซ่นไหว้บรรพบุรุษอธิษฐานให้ได้พืชผลอุดมสมบูรณ์ให้กิจการงานก้าวหน้า
ตรงนี้น่าจะเป็นที่มาของตำนานการไหว้เจ้าในวันตรุษจีนที่เรียกว่า" ง่วงตั้งโจ่ย ”แต่เนื่องจากธรรมเนียมการไหว้วันตรุษจีนจะต่อเนื่องกันมาจากวันไหว้สิ้นปี และมีธรรมเนียมการทำความสะอาดบ้านก่อนหน้าอีกด้วยจึงขออธิบายเป็นเรื่องสืบเนื่องต่อกันว่า
ฤดูวันทางจีนจะเป็นแบบจันทรคติ บางเดือนมี 29 วัน
เรียกว่าเดือนสั้นหรือบางเดือนมี 30 วัน
เรียกว่าเดือนยาวทำให้เดือน 12 ของแต่ละปีบางครั้งก็มี 29
วัน บางปีก็มี 30 วัน
เทศกาลตรุษจีน
แต่คนไทยจะติดเป็นความเคยชินว่า วันสิ้นปีจะเป็นวันที่ 31 แต่ของจีนจะไม่ใช่ พอใกล้ ๆ จะสิ้นปี ชาวจีนจะนิยมทำความสะอาดบ้านครั้งใหญ่ เรียกว่า
ล้างบ้าน พานหยากไย่กันแทบทุกซอกมุม ครั้งพอถึงช่วงเทศกาล จะมีการหยุดงาน
หยุดกิจการค้า เพื่อทำพิธีไหว้เจ้าที่ ต้องไหว้ 2 วันซ้อน
ซึ่งมีไหว้กลางดึกด้วย
นอกจากนี้ก็จะได้ใช้เวลาในช่วงนี้ไปเยี่ยมคารวะผู้ใหญ่ญาติมิตรที่เคารพนับถือ
และเที่ยวพักผ่อน จึงมีสำนวนของวันตรุษจีน ว่า "วันจ่าย วันไหว้ วันถือ”
วันจ่าย
คือ วันก่อนสิ้นปี 1 วัน ใครจะต้องซื้อหาเตรียมของอะไรแล้วยังไม่เรียบร้อย
ก็ให้ทำให้เสร็จในวันจ่ายก่อนที่ร้านค้าจะหยุดยาวในวันตรุษจีน
วันไหว้
การไหว้ในวันสิ้นปี จะเป็นการไหว้เจ้าที่ในตอนเช้า
ตามด้วยการไหว้บรรพบุรุษในตอนสาย แล้วไหว้ผีไม่มีญาติในตอนบ่าย
ซึ่งการไหว้ผีไม่มีญาตินี้ บางบ้านก็ไม่นิยมไหว้ในวันตรุษจีน
วันถือ
คือวันตรุษจีน โดยถือกันว่าในวันนี้ทุกคนจะพูดและทำแต่สิ่งที่เป็นมงคล
เช่น ไม่มีการพูดว่ากัน แต่จะกล่าวคำอวยพร "ซินเจียยู่อี่ ซินนี้ฮวดไช้”
แปลเป็นไทย คือ "ขอให้โชคดีปีใหม่" นั่นเอง การถืออื่น ๆที่นิยมว่าถือกัน
เช่น ห้ามจับไม้กวาด หรือห้ามกวาดบ้าน เพราะอาจเป็นการกวาดสิ่งดี ๆ
ในบ้านออกไป แล้วกวาดสิ่งไม่ดีเข้ามา วันถือนี้ บางคนก็เรียกวันเที่ยว
ซึ่งคงมาจากธรรมเนียมการออกไปเที่ยวพักผ่อนกันทั้งครอบครัวในวันตรุษจีน
ที่มา : สำนักกรมประชาสัมพันธ์เขต7
