คนส่วนมากรู้จัก"ตรุษจีน"ว่าเป็นวันรับ"อั่งเปา"แต่จริงๆแล้วตรุษจีน หรือวันขึ้นปีใหม่จีนคนจีนก็มีกิจกรรมคล้ายๆกับคนไทยกระทำในวันปีใหม่ คือเป็นวันพบปะญาติมิตรไหว้พระอวยพรผู้ใหญ่ ส่วนอั่งเปานั้นเป็นเพียงน้ำจิ้มเล็กๆ ที่สร้างความสุขความตื่นเต้นให้กับเด็กน้อย
ผู้เฒ่าแซ่เอี้ย วัย 71 ปี เล่าให้ฟังอย่างอารมณ์ดีว่า ตรุษจีนคือ"วันชิวอิก"วันแรกของปี จะเริ่มต้นเมื่อหลังเที่ยงคืนของ"วันซาจั๊บ"ซึ่งเป็นวันสุดท้ายของปีเรียกอีกอย่างว่า"วันถือ"เพราะถือเป็นวันเริ่มต้นปีใหม่ทุกคนจะพูดแต่สิ่งดีๆ สิ่งที่เป็นมงคล
ทั้งนี้ กิจที่คนจีนจะต้องกระทำในเทศกาลตรุษจีนจะเริ่มตั้งแต่"วันจ่าย"ซึ่งเป็นวันจ่ายตลาดเตรียมข้าวของสำหรับไหว้ในวันรุ่งขึ้น รวมทั้งเป็นวันจ่ายโบนัสให้ลูกจ้าง
1.ไหว้เจ้า ไหว้บรรพบุรุษ และไหว้ผีไม่มีญาติ วันซาจั๊บ ช่วงเช้าหลังจากไหว้เจ้าในบ้าน คือ"ตีจูเอี๊ย"ไหว้บรรพบุรุษแล้วในตอนเที่ยงจึงไหว้ผีไม่มีญาติ ซึ่งของไหว้จะมีทั้งของคาว-หวาน รวมทั้งเป็ด-ไก่มากหรือน้อยแล้วแต่ฐานะของผู้ไหว้ และมีเครื่องกระป๋อง ข้าวสาร เกลือ เพื่อให้ผีไม่มีญาติพกไปด้วยนอกจากนี้ยังต้องจุดขี้ไต้ 2 ชิ้นไว้ด้วยเมื่อไหว้เสร็จจะจุดประทัด จากนั้นจะโปรยข้าวสารผสมเกลือขับไล่สิ่งที่ไม่ดีให้หมดไป
2.รวมญาติกินเกี๊ยว
ความสำคัญอีกประการของตรุษจีน คือเป็นวันรวมญาติโดยทุกคนจะเดินทางมาร่วมโต๊ะกินเกี๊ยวในวันซาจั๊บมื้อสุดท้ายก่อนขึ้นปีใหม่ และที่ต้องเป็น"เกี๊ยว"ก็เพราะลักษณะของเกี๊ยวที่เหมือนกับ"เงิน"ของจีน ให้ความหมายว่าให้มั่งมีเงินทอง
ความสำคัญอีกประการของตรุษจีน คือเป็นวันรวมญาติโดยทุกคนจะเดินทางมาร่วมโต๊ะกินเกี๊ยวในวันซาจั๊บมื้อสุดท้ายก่อนขึ้นปีใหม่ และที่ต้องเป็น"เกี๊ยว"ก็เพราะลักษณะของเกี๊ยวที่เหมือนกับ"เงิน"ของจีน ให้ความหมายว่าให้มั่งมีเงินทอง
3.กินเจมื้อเช้า คือมื้อแรกของปี
ส่วนในวันชิวอิกคนจีนจะกินเจมื้อแรกของปี เชื่อกันว่าจะได้บุญเหมือนกับกินเจตลอดทั้งปี
ส่วนในวันชิวอิกคนจีนจะกินเจมื้อแรกของปี เชื่อกันว่าจะได้บุญเหมือนกับกินเจตลอดทั้งปี
4.ทำพิธีรับ "ไฉ่ซิงเอี้ย"
"ไช่ซิงเอี้ย"เป็นเทพพิทักษ์ทรัพย์ หรือเทพเจ้าแห่งโชคลาภ ส่วนใหญ่จะทำพิธีระหว่างหลังเที่ยงคืนของวันซาจั๊บจนถึงก่อนตี 1
"ไช่ซิงเอี้ย"เป็นเทพพิทักษ์ทรัพย์ หรือเทพเจ้าแห่งโชคลาภ ส่วนใหญ่จะทำพิธีระหว่างหลังเที่ยงคืนของวันซาจั๊บจนถึงก่อนตี 1
5.ห้ามกวาดบ้าน
ก่อนตรุษจีน จะมีการทำความสะอาดบ้านปัดกวาดหยากไย่ครั้งใหญ่ เมื่อถึงวันปีใหม่จะไม่กวาดบ้านจนถึงวันชิวสี่ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นวันแรกของการเริ่มต้นทำงาน เพราะถือว่าจะกวาดเอาสิ่งที่เป็นมงคลทิ้งไป แต่ถ้าบ้านใครสกปรกจนทนไม่ไหวก็จะกวาดเข้าคือกวาดจากหน้าบ้านเข้าไปในบ้าน
ก่อนตรุษจีน จะมีการทำความสะอาดบ้านปัดกวาดหยากไย่ครั้งใหญ่ เมื่อถึงวันปีใหม่จะไม่กวาดบ้านจนถึงวันชิวสี่ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นวันแรกของการเริ่มต้นทำงาน เพราะถือว่าจะกวาดเอาสิ่งที่เป็นมงคลทิ้งไป แต่ถ้าบ้านใครสกปรกจนทนไม่ไหวก็จะกวาดเข้าคือกวาดจากหน้าบ้านเข้าไปในบ้าน
6. ติด"ตุ๊ยเลี้ยง"หรือคำอวยพรปีใหม่
เมื่อก่อนคนจีนที่พอมีความรู้จะเขียน"ตุ๊ยเลี้ยง"เอง โดยใช้หมึกดำหรือสีทองเขียนคำอวยพรลงบนกระดาษสีแดงถ้าไม่มีความรู้ก็จะไปจ้างมืออาชีพเขียนให้ ซึ่งแหล่งใหญ่ก็คือที่เยาวราช
เมื่อก่อนคนจีนที่พอมีความรู้จะเขียน"ตุ๊ยเลี้ยง"เอง โดยใช้หมึกดำหรือสีทองเขียนคำอวยพรลงบนกระดาษสีแดงถ้าไม่มีความรู้ก็จะไปจ้างมืออาชีพเขียนให้ ซึ่งแหล่งใหญ่ก็คือที่เยาวราช
คำอวยพรที่เขียนจะประกอบด้วยตัวอักษร 7 ตัวเขียนเป็นคำกลอนโดยมากจะอวยพรให้ทำมาค้าขึ้น ให้มั่งมีเงินทอง ติดตามสองข้างประตูบ้าน และมีอีกแผ่นสำหรับติดทางขวางตรงกลางทางเข้า-ออก เขียนคำว่า"ชุก ยิบ เผ่ง อัง" แปลว่า เข้า-ออกโดยปลอดภัย รวมทั้งติดภาพเด็กผู้หญิง-เด็กผู้ชาย ที่เรียกว่า"หนี่อ่วย"ซึ่งเป็นภาพมงคลของจีน ถือเป็นงานศิลปะที่สำคัญอีกอย่างนอกเหนือจากการตัดกระดาษมักติดที่ประตูหน้าบ้าน
7.ใส่เสื้อผ้าใหม่สีสันสดใส
8.ส้ม4 ผลอวยพรผู้ใหญ่
วันชิวอิกทุกคนจะนำส้ม 4 ผล ไปกราบผู้ใหญ่ขอพร เจ้าบ้านเองนอกจากจะเตรียมเมล็ดแตงโมย้อมสีแดงไว้ 1 พาน และลูกสมอจีนไว้รับแขกแล้วเมื่อมีผู้มาอวยพร จะรับส้มขึ้นมา 2 ผลและนำส้มในบ้านที่เตรียมไว้วางคืนลง 2 ผล
วันชิวอิกทุกคนจะนำส้ม 4 ผล ไปกราบผู้ใหญ่ขอพร เจ้าบ้านเองนอกจากจะเตรียมเมล็ดแตงโมย้อมสีแดงไว้ 1 พาน และลูกสมอจีนไว้รับแขกแล้วเมื่อมีผู้มาอวยพร จะรับส้มขึ้นมา 2 ผลและนำส้มในบ้านที่เตรียมไว้วางคืนลง 2 ผล
9.รับอั่งเปา
10.ไหว้เจ้าเพื่อเป็นสิริมงคลแก่ชีวิต
ที่มา : http://www.jabchai.com/main/view_joke.php?id=1453
